Економічна оцінка ресурсів вуглеводнів i підвищення ефективності геологорозвідувальних робіт в умовах Устюртського регіону
- Деталі
- Категорія: Зміст №4 2025
- Останнє оновлення: 26 серпня 2025
- Опубліковано: 30 листопада -0001
- Перегляди: 1931
Authors:
Г. Г. Джалілов, orcid.org/0000-0001-8778-2719, ГУ «Інститут геології та розвідки нафтових і газових родовищ», м. Ташкент, Республіка Узбекистан, e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
Б. Т. Ратов*, orcid.org/0000-0003-4707-3322, НАТ «Казахський національний дослідницький технічний університет імені К. І. Сатпаєва», м. Алмати, Республіка Казахстан, e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
А. К. Судаков, orcid.org/0000-0003-2881-2855, Національний технічний університет «Дніпровська політехніка», м. Дніпро, Україна, e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
Ш. A. Тошматов, orcid.org/0000-0002-1269-7904, Національний університет Узбекистану імені Мірзо Улугбека, м. Тaшкент, Республіка Узбекистан, e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
И. С. Тогаєв, orcid.org/0009-0006-8190-7035, Національний університет Узбекистану імені Мірзо Улугбека, м. Тaшкент, Республіка Узбекистан, e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
Ж. Б. Бекешова, orcid.org/0009-0006-1867-0979, ТОВ «Проєктний інститут «OPTIMUM», м. Актау, Республіка Казахстан, e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
* Автор-кореспондент e-mail: Ця електронна адреса захищена від спам-ботів. вам потрібно увімкнути JavaScript, щоб побачити її.
Naukovyi Visnyk Natsionalnoho Hirnychoho Universytetu. 2025, (4): 005 - 012
https://doi.org/10.33271/nvngu/2025-4/005
Abstract:
Мета. Комплексний аналіз економічної ефективності геологорозвідувальних робіт (ГРР) на нафту і газ та виявлення основних резервів її підвищення, а також аналіз існуючої системи планування геолого-розвідувальних робіт в умовах Устюртського газонафтоносного регіону й виявлення закономірностей зв’язку між обсягами глибокого буріння та приростом розвіданих запасів із застосуванням економіко-математичних моделей.
Методика. Використані методи: комплексного аналізу й систематизації результатів попередніх досліджень, висвітлених у фондових і опублікованих роботах; аналогії й порівняння – схеми спрямування геологорозвідувальних робіт із виділенням першочергових ділянок; графоаналітичний метод.
Результати. Виконане прогнозування перспектив нафтогазоносності, що базується на використанні всієї суми геологічної інформації з метою визначення кількості початкових сумарних і прогнозних ресурсів вуглеводнів, їх просторового розміщення й умов залягання накопичень. Із використанням існуючих методів оцінки прогнозних ресурсів вуглеводнів, з урахуванням результатів геологорозвідувальних робіт в Устюртському регіоні, закономірностей розміщення покладів вуглеводнів у розрізі осадової товщі обґрунтовані пріоритетні напрямки ГРР на найближчу перспективу з оцінкою рентабельності. Обґрунтовані прогнозні ресурси Устюртського регіону, що варіюється від 15,0 (Самський нафто-газовий регіон (НГР)) до 249,0 тис.т.у.т/км2 (Судочий НГР).
Наукова новизна. Уперше обґрунтована економічна доцільність освоєння ресурсів вуглеводневої сировини із ділянок, виділених як пріоритетні на території Північно-Устюртського регіону. Такою ділянкою є Барсакельмеська, де відсоток рентабельності з урахуванням прибутку, одержаного від реалізації вуглеводнів за цінами внутрішнього ринку, становив 147 %.
Практична значимість. Обґрунтована необхідність та ефективність постановки геологорозвідувальних робіт на південно-східній частині Барсакельмеського макропрогину, що, за потужністю осадового чохла, схожа на Судочий прогин, у зв’язку із чим він послужив аналогом при визначенні рентабельності проведення ГРР. У межах прогину обґрунтована можливість проєктування ГРР ще на виявлених 20-ти структурах. Обґрунтована рентабельність освоєння ресурсів перспективних площ.
Ключові слова: прогнозні ресурси, освоєння, нафтогазоносність, газонафтове районування, рентабельність
References.
1. Abdullaev, G. S., Bogdanov, A. N., & Eidelnant, N. K. (2019). Oil and gas fields of the Republic of Uzbekistan. Tashkent: IGIRNIGM.
2. Bogdanov, A. N. (2019). Current state and structure of the hydrocarbon base of the Republic of Uzbekistan. Oil province, 4(20), 36-48. https://doi.org/10.25689/NP.2019.4.36-48
3. Yuldasheva, M. G., Mukhutdinov, N. U., Akramova, N. M., & Akhmedzhanova, L.S. (2019). Assessment of oil and gas potential of the Lower Jurassic deposits of the central part of the Ustyurt region based on geological and geochemical data. Oil and Gas Geology. Theory and Practice, 14(1). Retrieved from http://www.ngtp.ru/rub/2019/8_2019.html
4. Abetov, A. E., Yessirkepova, S. B., & Ma, J. C. (2022). Gravity field transforms at the exploration for hydrocarbon field in the Southern part of the Ustyurt region. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 3(453), 17-31. https://doi.org/10.32014/2022.2518-170X.177
5. Yessalina, S. A., Gulamov, R. A., & Mallaev, S. E. (2024). Revealing new exploration plays in the deeper parts of the Ustyurt region in Uzbekistan. SPE-219312-MS. GOTECH, Dubai, UAE. https://doi.org/10.2118/219312-MS
6. Shaikhina, D., Yessalina, S., Muratov, A., Muratov, A. S., Muminov, M. N., Kuvanyshev, A. M., …, & Ashimov, Z.Y. (2024). Distribution of jurassic clastic reservoirs in the Sudochi depression of the East Ustyurt Basin (Uzbekistan) based on the results of seismic reservoir characterization. SPE-219283-MS. GOTECH, Dubai, UAE. https://doi.org/10.2118/219283-MS
7. Ratov, B., Borash, A., Biletskiy, M., Khomenko, V., Koroviaka, Y., Gusmanova, A., …, & Matуash, O. (2023). Identifying the operating features of a device for creating implosion impact on the water bearing formation. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, 5(1(125)), 35-44. https://doi.org/10.15587/1729-4061.2023.287447
8. Zholbassarova, A. T., Bayamirova, R. Y., Ratov, B. T., Khomenko, V. L., Togasheva, A. R., Sarbopeyeva, M. D., …, & Koroviaka, Ye. A. (2024). Development of technology for intensification of oil production using emulsion based on natural gasoline and solutions of nitrite compounds. SOCAR Proceedings, 2, 48-55. https://doi.org/10.5510/OGP20240200965
9. Kosenko, A., Khomenko, O., Kononenko, M., Myronova, I., & Pazynich, Yu. (2024). Raises advance using borehole hydraulic technology. E3S Web of Conferences, 567, 01008. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202456701008
10. Abetov, A. E., Yessirkepova, S. B., & Barbosa, J. C. M. (2023). Remote sensing at the study of the thermal field of the South Ustyurt region to find hydrocarbon deposits. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 2023(2), 6-16. https://doi.org/10.32014/2023.2518-170X.275
11. Khomenko, V. L., Ratov, B. T., Pashchenko, O. A., Davydenko, O. M., & Borash, B. R. (2023). Justification of drilling parameters of a typical well in the conditions of the Samskoye field. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 1254(1). https://doi.org/10.1088/1755-1315/1254/1/012052
12. Piriverdiyev, P. I., Sarbopeyeva, M. D., & Asadova, G. S. (2019). Analysis of modeling and decision-making processes for drilling wells under uncertainty. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 1(433), 23-31. https://doi.org/10.32014/2019.2518-170X.2
13. Hryhoriev, Y., Lutsenko, S., Systierov, O., Kuttybayev, A., & Kuttybayeva, A. (2023). Implementation of sustainable development approaches by creating the mining cluster: the case of MPP “Inguletskiy”. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, 1254, 012055. https://doi.org/10.1088/1755-1315/1254/1/012055
14. Ratov, B. T., Chudyk, I. І., Fedorov, B. V., Sudakov, A. K., & Borash, B. R. (2023). Results of production tests of an experimental diamond crown during exploratory drilling in Kazakhstan. SOCAR Proceedings, 2, 023-029. https://doi.org/10.5510/OGP20230200842
15. Rakishev, B. R., Auezova, A. M., Kuttybayev, A. Ye., & Kozhantov, A. U. (2014). Specifications of the rock massifs by the block sizes. Naukovyi Visnyk Natsionalnoho Hirnychoho Universytetu, (6), 22-27.
16. Sudakov, A., Dreus, A., Ratov, B., Sudakova, O., Khomenko, O., Dziuba, S., …, & Ayazbay, M. (2020). Substantiation of thermomechanical technology parameters of absorbing levels isolation of the boreholes. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 2(440), 63-71. https://doi.org/10.32014/2020.2518-170X.32
17. Sudakov, А., Dreus, A., Ratov, B., & Delikesheva, D. (2018). Theoretical bases of isolation technology for swallowing horizons using thermoplastic materials. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 2(428), 72-80. Retrieved from http://geolog-technical.kz/images/pdf/g20182/72-80.pdf
18. Baibatsha, A., Omarova, G., & Shakirova, G. (2019). Innovative technologies of mineral resources predictioin on covered territories. International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, 19(1.1), 271-278. https://doi.org/10.5593/sgem2019/1.1/S01.033
19. Zholtaev, G. Z., Mussina, E. S., Fazylov, E. М., & Aliakbar, M. (2019). Prospects for discovering new unconventional hydrocarbon deposits in the caspian sedimentary basin (Shale oil and gas). International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, 19(1.1), 465-474. https://doi.org/10.5593/sgem2019/1.1/S01.057
20. Issagaliyeva, A. K., Istekova, S. A., & Aliakbar, M. M. (2021). Geophysical data complex interpretation techniques for studies of the earth crust deep horizons in the North Caspian region. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 5(449), 61-67. https://doi.org/10.32014/2021.2518-170X.99
21. Falshtynskyi, V., Dychkovskyi, R., Khomenko, O., & Kononenko, M. (2020). On the formation of a mine-based energy resource complex. E3S Web of Conferences, 201, 01020. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202020101020
22. Wu, J., Chen, X., Yao, H., Gao, L., Chen, Y., & Liu, M. (2017). Non-linear relationship of hydrological drought responding to meteorological drought and impact of a large reservoir. Journal of Hydrology, 551, 495-507. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2017.06.029
23. Feng, Y., Ren, Y., Qu, H., Wang, Y., & Jiang, T. (2021). Permian hydrocarbon accumulation factors in the Jimunai-Zaysan basin, China-Kazakhstan border. Dizhi Xuebao/Acta Geologica Sinica, 95(6), 1935-1948. https://doi.org/10.19762/j.cnki.dizhixuebao.2020194
24. Zhu, X., Shen, C., Zhao, B., Hu, S., Ge, X., & Wang, L. (2022). Multi-stage hydrocarbon migration and accumulation of Permian petroleum system in the Zaysan Basin, NE Kazakhstan. Journal of Petroleum Science and Engineering, 208. https://doi.org/10.1016/j.petrol.2021.109291
25. Ziyong, Z., Hangyu, Y., & Xiaodan, G. (2018). Fuzzy fusion of geological and geophysical data for mapping hydrocarbon potential based on GIS. Petroleum Geoscience, 24(1), 131-141. https://doi.org/10.1144/petgeo2016-100
26. Khattab, H., Hamdy, A., El-Hoshoudy, A. N., & Gomaa, S. (2024). Assessment of biopolymers rheological properties and flooding results under reservoir conditions for enhanced oil recovery processes. Egyptian Journal of Chemistry, 67(9), 431-444. https://doi.org/10.21608/EJCHEM.2024.258404.9090
27. Yessendossova, A., Mykhailov, V., Maussymbayeva, A., Portnov, V., & Mynbaev, M. (2023). Features of the Geological Structure and Polymetallic Mineralization of the Uspensky (Central Kazakhstan) and Dalnegorsky (Far East) Ore Districts. Iraqi Geological Journal, 56(2F), 44-60. https://doi.org/10.46717/igj.56.2F.3ms-2023-12-9
28. Umirova, G., Togizov, K., Muzapparova, A., & Kisseyeva, S. (2023). Preparation of calculation parameters according to logging data for 19-24 productive horizons of the Uzen field. International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, 23(1.1), 729-741. https://doi.org/10.5593/sgem2023/1.1/s06.87
29. Baibatsha, A. A. B., Omarova, G. M., & Baibatchayeva, Z. T. (2022). Tailings are a Reliable Source of Mineral Reserves (Kazakhstan). Advances in Science, Technology and Innovation. https://doi.org/10.1007/978-3-030-72547-1_81
30. Xayitov, O. G., Zokirov, R. T., Agzamov, O. A., Gafurov, S. O., & Umirzoqov, A. A. (2022). Classification of hydrocarbon deposits in the South-Eastern part of the Bukhara-Khiva region, justification of its methodology and analysis of the results. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences, 2022(1), 46-52. https://doi.org/10.32014/2022.2518-170X.139
Наступні статті з поточного розділу:
- Аналіз стійкості ґрунтових схилів на основі модифікованого критерію міцності - 26/08/2025 01:26
- Визначення граничних значень і фазових перетворень інтервалу кристалізації бронзи БрА7К2О1,5Мц0,3 - 26/08/2025 01:26
- Методика акустичного експерименту для дослідження аеродинамічного шуму сегментів лопатей вітряних турбін - 26/08/2025 01:26
- Особливості течії газу в напівзамкнутому об’ємі при вибуху подовженого заряду конденсованої вибухової речовини - 26/08/2025 01:26
- Визначення механізму зношування зв’язки алмазного інструменту за аналізом частинок зношування - 26/08/2025 01:26
- Технологія спільного спалювання вугілля й біомаси: особливості, стан і перспективи - 26/08/2025 01:26
- Фізико-хімічна характеристика фосфатних відходів: статистичний підхід і заходи з ефективної переробки (Алжир) - 26/08/2025 01:26
- Валоризація глиновмісних відходів видобутку з мармурового кар’єру Уед Ель Анеб для виробництва теракоти - 26/08/2025 01:26
- Спосіб боротьби із вибухами метану при розробці газонасичених вугільних пластів - 26/08/2025 01:26
- Удосконалення методики розподілу нафтогазоносних локальних структур на кон- і постседиментаційні - 26/08/2025 01:26



